Spis treści:
Muzeum Bitwy Warszawskiej w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Radzyminie
Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce
Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego w Ostrołęce
Jedwabieńskie pomniki
Jedwabne – wizja lokalna w miejscu niemieckiej zbrodni
Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
Pomnik Danuty Siedzikówny ps. Inka w Białymstoku
Pomnik Mordu Katyńskiego w Białymstoku
MUZEUM DOM RODZINY PILECKICH
Symboliczny grób Witolda Pileckiego – Cmentarz Parafialny w Ostrowi Mazowieckiej
1. Muzeum Bitwy Warszawskiej w Sanktuarium św. Jana Pawła II w Radzyminie
Przy Sanktuarium św. Jana Pawła II w Radzyminie znajduje się niewielkie ale bardzo ciekawe Muzeum Bitwy Warszawskiej oraz upamiętniające Jana Pawła II.
Muzeum otworzył dla nas były proboszcz i dziekan sanktuarium ksiądz Sylwester Sienkiewicz, który mimo iż liczy sobie 85 lat jest bardzo aktywny w promowaniu naszej polskiej historii.
Sanktuarium to wotum dziękczynienia za polskie zwycięstwo oraz za wielkiego Polaka – Jana Pawła II.
Jan Paweł II spotkał się w Radzyminie 13 czerwca 1999 roku z weteranami Bitwy Warszawskiej i modlił się na grobach poległych w obronie Warszawy. Zostawił nam wtedy słowa, które są dla nas wskazaniem:
„Wiecie, że urodziłem się w 1920 roku, w maju, w tym czasie, kiedy bolszewicy szli na Warszawę. I dlatego noszę w sobie od urodzenia wielki dług do tych, którzy wówczas podjęli walkę z najeźdźcą i zwyciężyli, płacąc za to swoim życiem. Tutaj, na tym cmentarzu, spoczywają ich doczesne szczątki. Przybywam tu z wielką wdzięcznością, jak gdyby spłacając dług za to, co od nich otrzymałem.”
Zachęcamy do odwiedzin.
Kontakt: Muzeum Bitwy Warszawskiej oraz upamiętniające Jana Pawła II.
przy Sanktuarium św. Jana Pawła II
05-250 Radzymin, ul. Słowackiego 58
mail: kancelaria@jp2.waw.pl
tel. do ks. wikariusza: 530 240 650
mail do ks. wikariusza: wikariusz@jp2.waw.pl
tel. do ks. proboszcza: 883 132 883
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
2. Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce
Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce rodziło się z wielkim trudem. Tym bardziej pozytywnie zaskakuje, w jak niezwykle ciekawy i trafiający do młodych ludzi sposób, skonstruowana została ekspozycja. Multimedialne muzeum w połączeniu z tradycyjną wystawą z eksponatami tworzy wciągający mix. Miejsce to powinno być obowiązkowym punktem edukacyjnym dla wszystkich młodych Polaków. Zgromadzone zostały pamiątki związane z historią żołnierzy wyklętych oraz powojennego podziemia antykomunistycznego. Muzeum zajmuje budynki dawnego aresztu śledczego, w którym po II Wojnie Światowej obok kryminalistów, więzieni byli także więźniowie polityczni. Budynki aresztu zbudowane zostały w1903 roku przez rozbiorowe władze carskiej Rosji.
Muzeum otwarto 1 marca 2022 roku. Na dziedzińcu muzeum pod pomnikiem Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój” zapaliliśmy znicz pamięci. Znicz Pamięci od Polskiej Fundacji Nauki, Kultury i Sztuki dedykujemy wszystkim Żołnierzom Wyklętym-Niezłomnym.
Kontakt: Muzeum Żołnierzy Wyklętych
ul. Romualda Traugutta 19
07-410 Ostrołęka
tel. +48 510 139 061
wtorek – sobota: 10 – 18, niedziela: 10:00–16:00, poniedziałek: nieczynne
Ceny biletów – wystawa stała: normalny – 10 zł, ulgowy – 5 zł
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
3. Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego w Ostrołęce
Zapaliliśmy od nasze fundacji znicz pamięci pod Pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego w Ostrołęce. Pomnik jest poświęcony żołnierzom podziemia niepodległościowego oraz cywilom z ziemi ostrołęckiej, którzy zginęli z rąk komunistów w latach 1944-1954.
Odsłonięcia pomnika na ówczesnym skwerze Kopernika w Ostrołęce dokonał w dniu 24 października 2008 roku prezydent Lech Kaczyński. Obecnie skwer nosi imię Lecha Kaczyńskiego. Pomnik powstał dla uczczenia poległych i pomordowanych żołnierzy antykomunistycznego podziemia zbrojnego oraz mieszkańców cywilnych ziemi ostrołęckiej, którzy padli ofiarą terroru komunistycznego. Pomnik ma kształt orła zrywającego się do lotu, obok zaś umieszczone są tablice z nazwiskami zamordowanych. Nieopodal pomnika w 2009 roku posadzono dęby dla uczczenia oficerów zamordowanych w Katyniu, Miednoje i Smoleńsku.
Tekst inskrypcji:
Pamięci
Żołnierzy Armii Krajowej
Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość
Narodowych Sił Zbrojnych
Narodowego Zjednoczenia Wojskowego
Oraz Cywilnych Mieszkańców
Którzy Zginęli z Rąk Komunistów
Na Ziemi Ostrołęckiej
W Latach 1944-1954
Oddali Życie za Niepodległość Polski
Wiarę Katolicką i Wolność Człowieka
Dookoła pomnika ustawione są tablice w kształcie krzyża z kolejnymi nazwiskami ofiar wraz z podaniem daty ich śmierci.
Położenie:
ul. Mikołaja Kopernika/Tadeusza Rejtana, (Skwer im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego), 07-400 Ostrołęka
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
4. Jedwabieńskie pomniki
W centrum Jedwabnego przy starym rynku, który obecnie nosi nazwę plac Jana Pawła II, zapaliliśmy od Polskiej Fundacji Nauki, Kultury i Sztuki znicz pamięci dla polskich patriotów i bohaterów. Dwa usytuowane obok siebie pomniki upamiętniają dwa smutne dla Polaków okresy.
Pomnik Sybiraków został odsłonięty w Jedwabnym w dniu 3 maja 2003 roku i poświęcony przez biskupa łomżyńskiego Stanisława Stefanka. Ustawiony został w centrum Jedwabnego – w parku naprzeciw kościoła. Ma upamiętniać martyrologię Polaków zesłanych na Syberię do Kazachstanu i do innych zakątków dawnego Związku Radzieckiego.
Na pomniku widnieje napis: „Pamięci zesłańców zmarłych z głodu i zimna, pomordowanych w łagrach Syberii i Kazachstanu. Wdzięczni za cud ocalenia Sybiracy i patrioci polscy Jedwabnego 2002 rok. Ku pamięci zmarłym, ku przestrodze żyjącym”.
Drugi odsłonięty w 2023 roku pomnik w centrum Jedwabnego upamiętnia ppor. Bogdana Śleszyńskiego ps. „Łoś” – żołnierza NSZ (Narodowych Sił Zbrojnych) i NZW (Narodowego Zjednoczenia Wojskowego), dowódcę V Batalionu Kryptonim „Niemen”, inspektora Komendy Powiatu NSZ Łomża. 5 sierpnia 1946 r. został on aresztowany w Orlikowie Dużym przez patrol milicjantów i zastrzelony przez nich w drodze do Łomży w obawie przed akcją odbicia przez członków NZW. Został pochowany na cmentarzu we wsi Poryte (gm. Stawiski). W NZW awansowany do stopnia podporucznika.
Nowo odsłonięty pomnik jest dedykowany żołnierzom polskiego podziemia niepodległościowego różnych ugrupowań, które działały na terenie gminy Jedwabne i walczyły o wolną i niepodległą Polskę. Pomnik ufundowało społeczeństwo i władze gminy Jedwabne.
Położenie:
plac Jana Pawła II, 18-420 Jedwabne, Polska
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
5. Jedwabne – wizja lokalna w miejscu niemieckiej zbrodni
Wizja lokalna w Jedwabnem odbyła się w godzinach wieczornych, dlatego miejsce to zaprezentowało nam się w sposób iście upiorny. Nie było tam poza nami nikogo, parking pomiędzy stodołą a kirkutem był całkiem pusty. Warto powiedzieć, że na kirkucie nie było mogił zbiorowych, wbrew zeznaniom i świadectwom świadków naocznych zbrodni, których nie było na miejscu w dniu 10 lipca 1941 roku. Kirkut sprawia wrażenie zaniedbanego i zapomnianego, pomnik przypominający macewę jest prawie niewidoczny, natomiast stodoła, a właściwie jej kamienny obrys uświadamia nam jak była mała i jak należy traktować twórczość antypolskich i domorosłych naukowców takich jak Jan Tomasz Gross, Prof. Barbara Engelking czy prof. Jan Grabowski.
W tym miejscu trzeba przypomnieć, dlaczego to miejsce jest tak bulwersujące. Co się tam wydarzyło 10 lipca 1941 roku? W Jedwabnem Niemcy dokonali mordu na Żydach. Mimo upływu czasu zbrodnia ta po dzień dzisiejszy nie została ostatecznie wyjaśniona. Nieustannie podnoszony jest też postulat o konieczności wznowienia ekshumacji ofiar morderstwa.
- Historyk prof. Marek Jan Chodakiewicz: w 2021 r.: To Niemcy odpowiadają za masakrę w Jedwabnem. Polskiego udziału w tej zbrodni właściwie nie ma.
- Dodał, że ustalone to zostało w ramach wieloletnich badań, których pokłosiem jest dwutomowy zestaw dokumentów publikowany obecnie jako „Jedwabne. Historia prawdziwa: Zbrodnia z 10 lipca 1941 r”.
- Mord na Żydach w Jedwabnem nadal jest kwestią, która ostatecznie nie została wyjaśniona, i zdają sobie z tego sprawę wszystkie strony sporu.
- Historyk prof. Marek Jan Chodakiewicz w 2021 r. w “DoRzeczy” napisał, że to Niemcy dokonali masowego mordu w Jedwabnem.
Ustaliliśmy to w ramach żmudnych, wieloletnich badań, których pokłosiem jest dwutomowy zestaw dokumentów publikowany obecnie jako “Jedwabne. Historia prawdziwa: Zbrodnia z 10 lipca 1941 r”., tom I: “Śledztwo, przebieg, sprawcy, rekonstrukcja”, tom II: „Dokumenty” (Warszawa: Veritatis Splendor, 2021). Książka ta oparta jest na wszystkich dostępnych źródłach pierwotnych zgromadzonych w archiwach państwowych, prywatnych i innych. Jest kontynuacją naszych wcześniejszych badań i publikacji dotyczących tej zbrodni – napisał historyk.
zebrała pod petycją o ekshumację tysiące podpisów. Oto co mówi o ekshumacji w Jedwabnem w wywiadzie udzielonym izraelskiemu redaktorowi Panu Nissanowi Tzur.
Fragment wywiadu:
Nissan Tzur: Czego właściwie dotyczy pani projekt związany z ofiarami z Jedwabnego? Czy chodzi o ekshumację i badanie ciał? Proszę powiedzieć więcej o pani projekcie.
Ewa Kurek: Jestem historykiem. Od ponad 30 lat zajmuję się badaniem stosunków polsko- żydowskich. Nigdy nie zajmowałam się Jedwabnem. Współpracowałam zawsze z historykami żydowskimi (m.in. zmarłymi prof. Lucjanem Dobroszyckim, prof. Chone Szmerukiem i prof. Jakubem Golbergiem), a obecnie współpracuję z dziennikarzami i historykami związanymi z Gminą Żydowską w Warszawie. Właśnie od tych młodych polskich Żydów otrzymałam rok temu „Kolbojnik” z zimy 2014, w którym przedstawiona została wykładnia żydowskiego prawa i żydowskiej religii względem ekshumacji. Uświadomiłam sobie wówczas, że rabin Michel Schudrich kłamał lub nie zna żydowskiego prawa i religii gdy mówi, że ekshumacja w Jedwabnem jest niezgodna z żydowskim prawem i religią. Bardziej w tym względzie ufać trzeba znawcy żydowskiego prawa rabinowi Josephowi Pollakowi, przewodniczącemu Rady Halachicznej bostońskiego sądu rabinicznego, więźniowi Bergen-Belsen, który mówi, że zgodnie z halachą [prawem – EK] i religią żydowską: „Ofiary z Jedwabnego powinny zostać ekshumowane i pochowane ponownie, czy to na terenie pobliskiego cmentarza żydowskiego, czy to w państwie Izrael”. Uzasadnienie halachiczne wywodów rabina Pollaka, poparte decyzją rabina Waltera Homolki, wykładowcy prawa żydowskiego na uniwersytecie w Poczdamie, znajdzie pan we wspomnianym wyżej „Kolbojniku”:
Zgodnie z wykładnią żydowskiego prawa, po ekshumacji, zgodnie z wolą Żydów i żydowskim prawem, ciała pomordowanych powinny zostać pochowane na pobliskim cmentarzu w Jedwabnem lub przewiezione na cmentarz w Izraelu.
Nissan Tzur: Dlaczego pani domaga się ekshumacji ciał zamordowanych? Dlaczego pani wierzy, że ekshumacja pomoże znaleźć odpowiedź na pytanie o odpowiedzialność za zbrodnię?
Ewa Kurek: Ekshumacja ofiar z Jedwabnego jest wymogiem prawa i religii żydowskiej. Ekshumacja ofiar z Jedwabnego jest także podstawą do przeprowadzenia rzetelnych badań historycznych. Ekshumacja ciał pomordowanych jest wreszcie podstawowym działaniem
przewidzianym przez oparte na prawie rzymskim prawo polskie. Zarówno według prawa polskiego, jak i zgodnie z metodą badań historycznych, w wypadku zbrodni należy przede wszystkim znaleźć ciała zamordowanych, zbadać je, a potem wyciągać z tego faktu wnioski i wydawać osądy.
Ekshumacja w Jedwabnem jest także zgodna z żydowską i polską tradycją prawną. W wieku XIV król Kazimierz Wielki wydał w latach 1334 i 1364 dwa przywileje dla osiedlającej się w Polsce ludności żydowskiej. Zostało w nich zapisane, że mieszkający w Polsce Żydzi w sprawach cywilnych podlegają sądom rabinackim, zaś w sprawach karnych (np. o rozbój i morderstwo), podlegają sądom polskim. Ustanowione przez króla Kazimierza Wielkiego zasady prawne obowiązywały do czasów rozbiorów. Przywrócone zostały w roku 1918 i
obowiązywały do roku 1939. Jedwabne jest sprawą karną i zgodnie z odwieczną polsko-żydowską tradycją prawną, podlega polskim sądom. Dotyczy rozboju i zabójstwa i musi być poddane śledztwu prokuratorskiemu i badaniom historycznym. Metody prokuratorów i historyków w tym wypadku zaczynać muszą się od podstawy, którą jest ekshumacja.
Pyta mnie pan, w co wierzę. Wierzę jedynie w Boga. Jeśli chodzi o historię, to w nic nie wierzę. Wiedza o przeszłości nie może być dla historyka przedmiotem wiary lub niewiary, lecz musi być oparta na rzetelnych badaniach. Jestem historykiem. Historyk ustala wszelkimi
dostępnymi metodami minioną rzeczywistość i ogłasza wyniki swoich badań. Nikt dotychczas nie przeprowadził rzetelnych badań historycznych w Jedwabnem, a mimo to napisano już na temat Jedwabnego kilometry bzdur w Polsce, w Izraelu i na całym świecie. Trzeba wreszcie przerwać ten chocholi taniec i przeprowadzić rzetelne badania historyczne. Inspiracją do rozpoczęcia zbierania podpisów pod żądaniem przeprowadzenia w Jedwabnem ekshumacji było więc dla mnie wołanie o prawo do wolnych i rzetelnych badań historycznych w Polsce.
Nie wiem dziś, na jakie pytania odpowie ekshumacja. Na pewno pozwoli ustalić liczbę, płeć i wiek ofiar. Prawdopodobnie pozwoli także ustalić rodzaj zadanej im śmierci. Ziemia zawsze kryje wiele tajemnic. Być może odpowie na jeszcze jakieś pytania, ale w tej chwili trudno je oczywiście określić. Historyk nigdy nie wie, jakie tajemnice odsłoni badane źródło historyczne.
Kontakt: Pomnik pamięci mordu Żydów z Jedwabnego i okolic
ul. Ignacego Krasickiego 2, 18-420 Jedwabne, Polska
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
6. Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku
O Muzeum
Zapraszamy do miejsca, gdzie ożywa historia cierpienia i walki o przetrwanie. Miejsca, w którym wszystkie opowieści zamykają się w jednym słowie – Sybir. Taki napis wita odwiedzających na stronie internetowej. Dowiemy się tam także o tym, że Muzeum Pamięci Sybiru otrzymało Nagrodę Muzealną Rady Europy 2024. Decyzja zapadła 5 grudnia 2023 roku na posiedzeniu Komisji Kultury Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w Strasburgu. Oprócz tego muzeum zostało nominowane do nagrody Europejskiego Muzeum Roku. Są to nagrody i nominacje bardzo zasłużone, gdyż muzeum zawiera olbrzymią ilość eksponatów i gwarantuje niezwykłe doznania przez stworzenie wielowątkowej narracji. Miejsce przeżyć i edukacji dla młodzieży i dorosłych na tak wysokim poziomie, że niemożliwe jest opisanie tego słowami. Trzeba je koniecznie odwiedzić.
Muzeum Pamięci Sybiru jest poświęcone ludziom, którzy od końca XVI aż do połowy XX wieku byli niewoleni i zsyłani w głąb Rosji, a później Związku Sowieckiego, jak też tym, którzy podążali tam dobrowolnie. Opowiadamy o jeńcach, więźniach, zesłańcach i deportowanych. Mówimy także o tych, którzy przed I wojną światową odkrywali Syberię i aktywnie uczestniczyli w zagospodarowaniu jej ogromnych obszarów. Łączymy wyniki badań i narrację historyków ze wspomnieniami uczestników i świadków zdarzeń. Pokazujemy ogromne emocje ukryte w zwykłych na pozór przedmiotach, przenosząc zwiedzających w niezwykłą krainę – tajemniczy, piękny, a jednocześnie okrutny i bezwzględny Sybir.
Memoriał Zbrodni Katyńskiej
Memoriał Zbrodni Katyńskiej to specjalna część ekspozycji poświęcona tylko tej jednej zbrodni. Nie pozostawi nikogo obojętnym! Szczególnie postać polskiego żołnierza wykonana z zawieszonych wojskowych guzików. Na metalowych płytach wycięte są nazwiska pomordowanych, a kilka metalowych płyt jest nadal pustych. Kiedy dopisane zostaną brakujące nazwiska?
Kontakt:
Muzeum Pamięci Sybiru
Węglowa 1, 15-121 Białystok, Polska
poniedziałek Zamknięte
wtorek Zamknięte
środa 09:30–17:00
czwartek 09:30–17:00
piątek 09:30–17:00
sobota 12:30–20:00
niedziela 09:30–17:00
- bilet normalny na wystawę stałą – 25 zł
- bilet ulgowy na wystawę stałą – 20 zł
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
7. Pomnik Danuty Siedzikówny ps. Inka w Białymstoku
W Białymstoku znajduje się pomnik, który jest jednym z najbardziej przejmujących pomników bohaterów Polski i który zapada w pamięć każdego, kto go zobaczy. Propozycja budowy pomnika upamiętniającego postać Danuty Siedzikówny ps. „Inka” – bohaterskiej sanitariuszki 5 Wileńskiej Brygady AK, została zgłoszona do Budżetu
Obywatelskiego na rok 2016 przez Fundację Patria Mater z siedzibą w Białymstoku (http://patriamater.pl). W wyniku przeprowadzonego głosowania mieszkańców miasta Białegostoku (liczba oddanych głosów – 3370), propozycja ta została zakwalifikowana do realizacji przez członków Zespołu ds. Budżetu Obywatelskiego w Białymstoku na rok 2016, jako jedno z ogólno miejskich przedsięwzięć inwestycyjnych. Podczas wojny Danuta Siedzikówna uczyła się w szkole sióstr salezjanek w Różanymstoku k. Dąbrowy Białostockiej. W grudniu 1943 razem z siostrą Wiesławą wstąpiła do AK, gdzie odbyła szkolenie medyczne. Została w czerwcu 1945 aresztowana za współpracę z antykomunistycznym podziemiem przez grupę NKWD-UB (działającą z polecenia zastępcy szefa WUBP w Białymstoku, Eliasza Kotona). Została uwolniona z konwoju przez operujący na tym terenie patrol wileńskiej AK Stanisława Wołoncieja „Konusa” (podkomendnych Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”), następnie jako sanitariuszka podjęła służbę w oddziale „Konusa”, a potem w szwadronach por. Jana Mazura „Piasta” i por. Mariana Plucińskiego „Mścisława”. Przez krótki czas jej przełożonym był także por. Leon Beynar „Nowina”, zastępca „Łupaszki”, znany później jako Paweł Jasienica. Danuta Siedzikówna przybrała wówczas pseudonim „Inka”.
Na przełomie 1945/1946, zaopatrzona w dokumenty na nazwisko Danuta Obuchowicz, podjęła pracę w nadleśnictwie Miłomłyn w powiecie ostródzkim. Wczesną wiosną 1946 nawiązała kontakt z ppor. Zdzisławem Badochą „Żelaznym”, dowódcą jednego ze szwadronów „Łupaszki”. Po śmierci „Żelaznego”, zabitego podczas obławy zorganizowanej przez funkcjonariuszy UB 28 czerwca 1946, została wysłana przez jego następcę, ppor. Olgierda Christę „Leszka”, po zaopatrzenie medyczne do Gdańska. Tam, rankiem 20 lipca 1946, w mieszkaniu przy ul. Wróblewskiego 7 we Wrzeszczu, w jednym z lokali kontaktowych V Brygady Wileńskiej, których adresy zdradziła ujęta wcześniej przez bezpiekę Regina Żylińska-Mordas, łączniczka Szendzielarza, która poszła na współpracę z UB, „Inka” została aresztowana. Została umieszczona w pawilonie V więzienia w Gdańsku jako więzień specjalny. W czasie śledztwa była bita i poniżana; mimo to odmówiła składania zeznań obciążających członków brygad wileńskich AK.
Danuta Siedzikówna została skazana na śmierć 3 sierpnia 1946 przez Wojskowy Sąd Rejonowy kierowany przez majora Adama Gajewskiego. Wyrok wykonano 28 sierpnia 1946 roku w więzieniu w Gdańsku.
W grypsie napisała: „Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba”.
Szczątki Inki odnalezione zostały w Gdańsku. Zakopanie zwłok pod chodnikiem miało na celu ukrycie ich na zawsze. Pogrzeb państwowy Danuty Siedzikówny – „Inki” i Feliksa Selmanowicza – „Zagończyka” odbył się w niedzielę, 28 sierpnia, w Gdańsku – w 70. rocznicę wykonania na nich wyroku śmierci. Ciała zostały pochowane na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku, gdzie w 2014 roku odnalazł je i ekshumował zespół prof. Krzysztofa Szwagrzyka.
Pomnik Danuty- Siedzikówny „Inki” odsłonięty został w listopadzie 2017 roku w Białymstoku.
Położenie:
Skwer Lecha i Marii Kaczyńskich – Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z Małżonką, Białystok, Polska
W południowej części Plantów blisko Placu Katyńskiego
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
8. Pomnik Mordu Katyńskiego w Białymstoku
Zapaliliśmy znicz pamięci od Polskiej Fundacji Nauki, Kultury i Sztuki pod Pomnikiem Katyńskim w Białymstoku. Pomniki Katyńskie to takie upamiętnienia, gdzie żaden Polak i patriota nie może przejść obojętnie.
Pomnik Katyński w Białymstoku w pierwotnej wersji wzniesiono w 60 rocznicę mordu katyńskiego w Parku im. Konstytucji 3 Maja (Parku Zwierzynieckim) przy ul.11 listopada. Pomnik to głaz narzutowy z wbudowanym granitowym obeliskiem. Jest ustawiony na prostopadłościennym betonowym cokole, obłożonym granitem. Na głazie znajduje się tablica inskrypcyjna o nieregularnym kształcie, a nad nią płaskorzeźba orła w koronie. Z przodu obelisku umieszczona jest płaskorzeźba Matki Boskiej Katyńskiej, a w tylnej części – trzy krzyże łacińskie.
Inskrypcja na tablicy brzmi: ”W HOŁDZIE JEŃCOM WOJENNYM KOZIELSKA, OSTASZKOWA, STAROBIELSKA, WIĘŹNIOM KIJOWA I MIŃSKA POMORDOWANYM W 1940r. PRZEZ NKWD. RODZINA KATYŃSKA W BIAŁYMSTOKU”.
Był to projekt mgr inż. arch. Leona Jaruszewicza. Fundatorem było Stowarzyszenie Rodzina Katyńska Oddział w Białymstoku.
W roku 2017 pomnik uzupełniono o Krzyż Katyński z inicjatywy mieszkańców Białegostoku, w ramach realizacji zwycięskiego projektu z Budżetu Obywatelskiego. Autorem Krzyża Katyńskiego jest białostocki artysta rzeźbiarz Jerzy Grygorczuk. Wnioskodawczynie projektu z własnej inicjatywy przygotowały kapsułę zawierającą list oraz ziemię z cmentarzy – miejsc spoczynku Polaków – miejsc kaźni wyszczególnionych na krzyżu. Kapsułę własnoręcznie umieściły w podstawie Krzyża.
Położenie:
w Parku im.Konstytucji 3 Maja (Parku Zwierzynieckim) przy ul.11 listopada, Białystok.
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
9. MUZEUM DOM RODZINY PILECKICH
Muzeum mieści się w zachowanym oryginalnym domu rodzinnym Marii Pileckiej (z domu Ostrowskiej) – żony Witolda Pileckiego. Projekt realizowany był od roku 2016. Otwarcie muzeum nastąpiło 2 listopada 2022 roku. Otwierał je Prezydent RP Andrzej Duda. Po 74 latach Polacy doczekali się placówki muzealno-dydaktyczno-naukowej upamiętniającej jednego z największych bohaterów Polski i całego świata.
Muzeum jest miejscem absolutnie obowiązkowym dla każdego Polaka z kraju i zagranicy. Doskonale przemyślane, ciekawe i ukazujące postać rotmistrza Witolda Pileckiego oraz jego żony Marii w szerokim kontekście społecznym i historycznym. Znajdujemy się przy tym w oryginalnych wnętrzach, co jeszcze bardziej potęguje doznawane wrażenia.
Muzeum – Domu Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej.
ul. Warszawska 4
07-300 Ostrów Mazowiecka
Godziny otwarcia
zwiedzanie indywidualne oraz małe grupy:
środa–piątek godz. 10.00–18.00
sobota, niedziela, święto godz. 10.00–17.00
przewidywany czas zwiedzania: min. 2 godziny
Cennik
bilet normalny 14 złotych
bilet ulgowy 7 złotych
dzieci do lat 7 – bezpłatnie
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
10. Symboliczny grób Witolda Pileckiego – Cmentarz Parafialny w Ostrowi Mazowieckiej
Zapaliliśmy znicz pamięci od Polskiej Fundacji Nauki, Kultury i Sztuki na symbolicznym grobie śp. Witolda Pileckiego urodzonego 13 maja 1901 a zamordowanego 25 maja 1948 roku.
Grób ten znajduje się w mauzoleum cmentarnym dla żołnierzy Armii Krajowej: Sektor W2, Rząd 3, Nr grobu 6. Szczątki Pileckiego nie zostały odnalezione do dzisiaj.
Położenie:
Cmentarz Parafialny
ul. Lubiejewska
07-300 Ostrów Mazowiecka
Drugi symboliczny grób Witolda Pileckiego znajduje się na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie. Obecnie w grobie tym pochowana jest żona Witolda Pileckiego, Marianna Pilecka urodzona 20-05-1906, a zmarła 06-02-2002: Kwatera: D 22, Rząd: 1, Grób: 2
Położenie:
Cmentarz Wojskowy
ul. Powązkowska 43/45
01-797 Warszawa
Anna Skoczylas i Janusz Panak
Listopad 2023
