Znajdujemy się przy ulicy Strzeleckiej 8 w Warszawie, w Izbie Pamięci pod nazwą „Strzelecka 8“.
Rozmawiamy z Panem doktorem Tomaszem Łabuszewskim, inicjatorem i założycielem tejże izby.
Doktor Łabuszewski jest historykiem i pełni funkcję Naczelnika Okręgowego Biura Badań Historycznych w stołecznym IPN-ie. Nie ma osoby, która byłaby bardziej kompetentna, aby powiedzieć, co to za miejsce i dlaczego jest tak istotne do zrozumienia historii okresu stalinizmu w Polsce.
Przygotowując się do tego wywiadu znalazłem stwierdzenie, które niezwykle trafnie określa Izbę Pamięci Strzelecka 8:
„ZACHOWALIŚMY JĄ DLA HISTORII, BO NASZA PAMIĘĆ JEST ICH WYBAWIENIEM!“
„Strzelecka 8” jest izbą pamięci utworzoną przez Oddział IPN w Warszawie. Inicjatorem i założycielem jest dr Tomasz Łabuszewski. Otwarta uroczyście 28.02.2020 roku. Izba Pamięci poświęcona jest więźniom aresztu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, ale tak naprawdę poprzez swoją ekspozycję prezentuje miejsca kaźni na terenie całej Warszawy i Polski. Nazwa: izba pamięci nie odzwierciedla tego co w niej zobaczymy. „Strzelecka 8” to ważne i wstrząsające muzeum terroru komunistycznego. Jedno z trzech najważniejszych warszawskich muzeów obok Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Katyńskiego. Część wystawowa z interaktywnymi mapami i planszami ukazuje rozmiar komunistycznego aparatu terroru w Polsce, a piwnice z celami i karcerami, w których znajdują się niezliczone autentyczne inskrypcje więzionych, są świadectwem cierpienia i warunków w jakich przetrzymywano polskich patriotów.
Adres: ul. Strzelecka 8, 03-433 Warszawa (Praga-Północ)
Od 1 października 2021 r. Izba Pamięci (IPN) Strzelecka 8 będzie dostępna dla zwiedzających od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–17.00.
Zwiedzanie piwnic przez osoby indywidualne możliwe jest w poniedziałki o godz. 10.00, 12.00, 14.00 i 16.30, natomiast w pozostałe dni tygodnia (wtorki–piątki) o godz. 12.00 i 16.30.
Grupy zorganizowane będę przyjmowane po wcześniejszej rezerwacji terminu.
Zwiedzanie części wystawowej dla osób indywidualnych nie wymaga wcześniejszej rezerwacji.
Wstęp do izby pamięci jest bezpłatny. Dzieci od lat 14-tu. Dzieci młodsze wyłącznie z rodzicami lub opiekunem prawnym.
Inicjatorem i założycielem izby pamięci „Strzelecka 8” jest doktor Łabuszewski. Kierownikiem i sercem izby jest Pani dr Marta Milewska, a po ekspozycji niezwykle kompetentnie oprowadza Pan Wojciech Popiel.
Bezpieczeństwo tego miejsca jest bardzo istotne, czuwa nad nim dwóch panów z ochrony.
Zwiedzanie ekspozycji na parterze.
Przypadek Kościerzyny.
Opisany tu budynek Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Kościerzynie spalił się w kilka dni po wizycie przedstawicieli IPN-u. W efekcie został rozebrany. Zatarto ślady!
„Strzelecka 8” – interaktywna mapa miejsc represji komunistycznych w Łodzi i okolicach.
„Strzelecka 8” – interaktywna mapa miejsc represji komunistycznych w Łodzi i okolicach:
Miejsca mogił w Warszawie.
Zdjęcia najbardziej znanych więźniów aresztu przy Strzeleckiej 8.
Piwnice na Strzeleckiej 8.
W piwnicach znajdowały się cele, karcery a nawet kuchnia. W wielu z nich znajdują się oryginalne inskrypcje. Są wykonane różnymi dostępnymi dla więźniów technikami. Przedstawione tutaj zdjęcia stanowią tylko wybór.
Cela nr 1.
W celi nr 1 znajduje się ekran multimedialny, na którym wyświetlane są biogramy funkcjonariuszy bezpieki. Wielu katów zaczynało swoją karierę na Strzeleckiej 8, m. in. Józef Światło.
Cela nr 4.
Cela nr 5.
Cela nr 6.
Cela nr 7.
Cela nr 8.
Śmierć naszym wybawieniem.
Cela nr 9.
Jedyna cela (piwnica) pomalowana farbą.
Cela nr 11 – karcer suchy.
Cela nr 14.
Cela duża.
Cela naprzeciw ustępu.
Karcer mokry.
Karcer suchy 2.
Ustęp.
Złożenie kwiatów i zapalenie znicza pamięci w patriotycznym hołdzie.
Pod tablicą pamiątkową, która znajduje się na kamienicy Izby Pamięci „Strzelecka 8”, prezes Polskiej Fundacji Nauki, Kultury i Sztuki wraz z przyjaciółmi z Warszawy, Janiną i Piotrem Wiśniowskimi, złożyli kwiaty i zapalili znicz pamięci „W patriotycznym hołdzie”.
Janusz Panak
Warszawa 10.2021